Sa Kê hay Sake – loại quả được biết đến có thể được chế biến thành hàng loạt những món ăn ngon. Bên cạnh đó, sake được xem là dược liệu vớ những công dụng chữa bệnh ít ai biết. Có tác dụng trị bệnh gút, sỏi thận, tiểu đường,… Cùng Medplus tìm hiểu rõ hơn về dược liệu này nhé!
Thông tin cơ bản
Tên tiếng Việt: Sa kê, Bánh mỳ, Arbre à painvrai
Tên khoa học: Artocarpus incisa L.
Họ: Moraceae (Dâu tằm)
Đặc điểm cây
Cây thân gỗ, cao 10-12m có thể tới 15-20m nhưng thường giữ ở độ cao 10-12m cho dễ thu hoạch. Thân cây có đường kính 90cm.
- Tán lá rất đẹp, phiến lá rất to dài 30-50cm, rộng 10- 12cm, chia thùy lông chim nhưng cũng có những lá nguyên hoặc chỉ chia thùy ít nhiều màu xanh lục thẫm bóng, mặt dưới lá nháp.
- Cụm hoa đực có hình chùy và chỉ có 1 nhị. Cũng có khi hoa đực tụ họp nom như đuôi con sóc dài tới 20cm. Cụm hoa cái hình cầu, có khi hình ống.
- Quả sa kê là một quả kép rất to, gần như tròn hoặc hơi hình trứng, có đường kính 12- 20cm, vỏ màu xanh lục nhạt hay vàng nhạt, thịt quả rất nạc và trắng chứa nhiều bột. Quả mọc thành từng chùm vài ba quả không có hạt, nhưng cũng có những quả có hạt chìm ngập trong thịt quả.
Phân bố, thu hái và chế biến
Nguồn gốc ở các đảo phía nam Thái Bình Dương, châu Đại Dương (châu Úc). Hiện được di thực vào các đảo Giava, Sumatra (Indônêxia), Malaysia, các vùng Đông Nam châu Á.
Tại miền Nam nước ta nhiều tỉnh có trồng để lấy quả ăn, và lấy gỗ đóng đồ dùng. Cũng đã được đưa trồng ở một số nước nhiệt đới châu Phi. Dùng quả chưa chín, thái thành lát phơi hay sấy khô.
Bộ phận có thể dùng trong y học
Rễ, lá, vỏ và nhựa cây.
Thành phần hóa học, tính vị
Thành phần hoá học
Trong bột quả sa kê có 2-3 hoặc 6% nước, 3,2% muối vô cơ, 0,2 đến 1,17% chất béo, 1,1 đến 4,09% chất đạm, 64 đến 85% tinh bột, đường, dextrin, 2-3% độ tro.
Tính vị
Theo Đông Y:
- Rễ cây có tính làm dịu, trị ho.
- Vỏ có tác dụng sát khuẩn.
- Lá có công dụng tiêu viêm, tiêu độc, lợi tiểu.
Công dụng và những bài thuốc có Sa Kê
Công dụng
Quả sa kê được sử dụng làm nguyên liệu trong các mon ăn ở mọi quốc gia.
Ở một số nước, rễ sa kê dùng trị bệnh hen và các chứng rối loạn dạ dày, đau răng, bệnh về da. Vỏ cây dùng trị ghẻ. Nhựa cây được dùng pha loãng trị tiêu chảy và lỵ. Còn lá tươi được dùng với lá đu đủ tươi, giã với vôi để đắp trị nhọt.
Ở nước ta, dân gian dùng lá sa kê chữa phù thũng, viêm gan vàng da bằng cách nấu lá tươi để uống.
Bài thuốc có Sa Kê
1. Trị bệnh gút, sỏi thận
Dùng lá sa kê tươi 100g, dưa leo 100g, cỏ xước khô 50g, cho vào nồi nấu tất cả, lấy nước uống trong ngày.
2. Chữa viêm gan vàng da
Lá sa kê tươi 100g, diệp hạ châu tươi 50g, củ móp gai tươi 50g, cỏ mực khô 20 – 50g. Nấu chung, lấy nước uống trong ngày.
3. Trị tiểu đường týp 2
Lấy lá sa kê tươi 100g (khoảng 2 lá), quả đậu bắp tươi 100g, lá ổi non 50g, cho vào nồi nấu lấy nước uống hằng ngày.
4. Trị chứng tăng huyết áp dao động
Dùng lá sa kê vàng (vừa rụng) 2 lá, rau ngót tươi 50g, lá chè xanh tươi 20g, nấu chung lấy nước uống trong ngày.
5. Trị đau răng
Lấy rễ cây sa kê, nấu nước ngậm và súc miệng.
6. Chữa mụn, nhọt
- Bài 1: Lá sake thường được đốt thành than, tán mịn, phối hợp với dầu dừa và nghệ tươi, giã nát, làm thành bánh để đắp chữa mụn rộp.
- Bài 2: Dùng lá sa kê và lá đu đủ tươi, lượng bằng nhau, giã với chút vôi (vôi ăn trầu) cho đến khi có màu vàng dùng để đắp chữa sưng háng, mụn nhọt, áp xe.
Lời kết
Hy vọng với những thông tin trên, MedPlus sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về một số tác dụng hay về loại dược liệu này!
Lưu ý
- Thông tin dược liệu mang tính chất tham khảo.
- Người bệnh không tự ý áp dụng.
- Người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Nguồn: Tracuuduoclieu Các nguồn tổng hợp uy tín.
Bài viết Sa Kê – Cây ăn quả độc đáo đến vị thuốc chữa bệnh đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Medplus.vn.
from Thuốc A-Z – Medplus.vn https://ift.tt/3mYSKmw
via gqrds
Nhận xét
Đăng nhận xét